Setiap ibu bapa mahu anak mereka membesar dan berkembang di dunia, tetapi sebelum mereka boleh berlari ke arah mencapai matlamat terbesar mereka, mereka mesti terlebih dahulu belajar berjalan ke arah mereka dengan mengembangkan kemahiran sosial mereka. Kanak-kanak perlu membangunkan banyak kemahiran sosial yang akan membantu mereka berhubung dan memahami dunia dan orang di sekeliling mereka dengan lebih baik. Menyokong pertumbuhan peribadi anak anda melalui penglibatan dalam kemahiran sosial untuk aktiviti kanak-kanak akan membantu mereka meletakkan satu kaki di hadapan yang lain sebelum mereka berlepas dalam pecut penuh.
Apakah Kemahiran Sosial?
Menurut Persatuan Psikologi Amerika (APA), kemahiran sosial ialah "satu set kebolehan yang dipelajari yang membolehkan seseorang individu berinteraksi dengan cekap dan sewajarnya dalam konteks sosial tertentu." Ini bermakna sebarang kemahiran yang membantu anak anda melibatkan diri dan berkomunikasi dengan orang lain.
Kepentingan Kemahiran Sosial untuk Kanak-kanak
Menurut penyelidikan daripada Institut Kesihatan Nasional (NIH), terdapat banyak faedah yang dikaitkan dengan perkembangan dan amalan kemahiran sosial kanak-kanak. Beberapa faedah termasuk:
- Peningkatan prestasi akademik
- Kadar penerimaan rakan sebaya yang lebih tinggi
- Peningkatan kadar kesihatan mental
- Kadar pengecaman muka dan perhatian bersama yang lebih tinggi
- Peningkatan kadar memahami perspektif dan tingkah laku orang lain
Kemahiran Sosial Penting untuk Kanak-kanak Membangunkan
Sebagai ibu bapa, anda mungkin tertanya-tanya apakah kemahiran sosial yang paling penting untuk mengajar anak anda. Realitinya ialah idea tentang perkara yang paling penting ini mungkin berbeza-beza bagi setiap orang bergantung pada perkara yang paling anda hargai, serta apa sahaja kemahiran sosial yang telah anda perhatikan berkembang dalam diri anak anda. Walaupun begitu, terdapat beberapa kemahiran sosial teras untuk kanak-kanak yang anda mungkin mahu anak anda kembangkan.
Melayan Orang Lain Dengan Baik dan Hormat
Salah satu kemahiran sosial yang paling penting yang mungkin anda ingin ajarkan kepada anak anda ialah Peraturan Emas untuk melayan orang lain sebagaimana anda sendiri mahu dilayan. Ini melibatkan mengajar anak anda tentang menunjukkan kebaikan dan rasa hormat terhadap orang lain, sama ada mereka kawan atau orang yang tidak dikenali. Beberapa cara kanak-kanak boleh mengamalkan kebaikan dan rasa hormat ialah:
- Membenarkan orang lain peluang untuk mengambil giliran untuk bercakap/berkongsi
- Tidak menjerit kepada orang lain apabila mereka kecewa
- Memahami bahawa tidak wajar merosakkan harta benda orang lain
- Meminta kanak-kanak/dewasa menggunakan mainan, makanan, dll.
- Menghormati sempadan anak/ibu bapa lain
Memahami dan Menerima Perbezaan
Kanak-kanak bersifat egosentrik, terutamanya pada usia muda, yang bermakna sukar bagi mereka untuk memahami bahawa pemikiran, perasaan dan pengalaman mereka adalah subjektif dan unik untuk kehidupan mereka sendiri. Apabila anak anda keluar ke dunia, kemungkinan besar mereka akan bertemu dengan orang dari pelbagai budaya, agama, tradisi dan banyak lagi, itulah sebabnya penting bagi mereka untuk belajar tentang penerimaan. Beberapa cara untuk kanak-kanak berlatih menerima perbezaan ialah:
- Tidak marah pada seseorang hanya kerana mereka mempunyai hobi/minat yang berbeza
- Sanggup bermain dengan orang lain walaupun mereka berasal dari latar belakang yang berbeza
- Mempelajari lebih lanjut tentang budaya berbeza orang dalam kelas mereka
- Berdiri untuk orang lain jika mereka diejek kerana berbeza
Berkawan
Adalah perkara biasa bagi ibu bapa untuk mahu anak-anak mereka membentuk ikatan yang kuat dengan rakan sebaya mereka dan berasa disokong secara emosi dan berhubung dengan orang di sekeliling mereka. Tetapi, sebelum anak anda boleh mula menjalin hubungan dengan rakan-rakan mereka, mereka perlu belajar cara membuatnya terlebih dahulu. Terdapat banyak kemahiran sosial yang boleh dipelajari oleh kanak-kanak daripada menjalin persahabatan, seperti:
- Mencari orang yang membuat mereka ketawa dan mereka gembira berada di sekeliling
- Mempelajari lebih lanjut tentang kesukaan dan minat mereka sendiri
- Memahami cara menyelesaikan konflik dan mengamalkan penyelesaian masalah
- Berkongsi dengan orang lain
- Belajar tentang perspektif baharu
- Kepentingan kerja berpasukan
- Tahu cara bertindak dan menghadapi berada di sekeliling sekumpulan orang
Berdiri untuk Diri Sendiri
Sesetengah kajian mendapati bahawa kanak-kanak tahu perkara yang adil dan tidak adil seawal usia sepuluh bulan, yang bermaksud bahawa kanak-kanak menyedari kejadian di mana mereka dilayan dengan buruk. Mengajar anak-anak bahawa mereka mempunyai autonomi dan patut dihormati akan meletakkan mereka di atas landasan untuk dapat membela diri mereka sendiri. Jelaskan bahawa membela diri sendiri tidak bermakna menyebabkan kecederaan fizikal atau emosi kepada orang lain, dan ia ada kaitan dengan menangani tingkah laku orang lain yang tidak sesuai. Mengetahui cara mempertahankan diri mengajar kanak-kanak:
- Bahawa tidak mengapa untuk memberitahu orang lain bahawa tindakan mereka berbahaya
- Untuk berkongsi perasaan mereka dengan orang dewasa dan rakan sebaya yang lain
- Adalah penting untuk menyatakan ketidakadilan yang mereka lihat atau alami
- Bahawa mereka mempunyai suara dan boleh menggunakannya
- Bahawa mereka sama pentingnya dengan orang lain
Menyampaikan Fikiran, Perasaan dan Keperluan Mereka
Komunikasi ialah bahagian yang sangat penting dalam cara orang berhubung antara satu sama lain, membina kepercayaan dan mewujudkan persahabatan. Apabila kanak-kanak berada dalam persekitaran baharu atau di sekeliling orang baharu, mereka mungkin sukar untuk memberitahu orang lain apa yang mereka mahu atau rasa, yang boleh menyebabkan konflik dan menyebabkan kanak-kanak menjadi kecewa. Mempelajari kemahiran komunikasi boleh memberi manfaat kepada kanak-kanak dengan:
- Membenarkan mereka memperkenalkan diri mereka kepada orang lain dan berkawan
- Membantu mereka meminta sesuatu daripada guru, seperti makanan atau rehat
- Memberi mereka perkataan untuk menerangkan dan memahami emosi mereka dengan lebih baik
- Membenarkan mereka meminta bantuan bila-bila masa mereka memerlukannya
- Membantu mereka berlatih berkata 'tidak' dan menetapkan sempadan peribadi
Berempati Dengan Orang Lain
Mengajar kanak-kanak tentang empati adalah penting kerana ia membolehkan mereka berlatih melihat sesuatu daripada perspektif yang berbeza, serta menunjukkan kepada mereka bahawa mereka mempunyai kuasa untuk menghiburkan orang lain apabila mereka berada dalam kesusahan. Empati mengajar kanak-kanak untuk bersikap belas kasihan terhadap rakan sebaya mereka, dan sebagai balasannya juga boleh mengurangkan kesusahan kanak-kanak sendiri hanya dengan membantu orang lain. Empati boleh membantu kanak-kanak:
- Lebih memahami fikiran, perasaan dan emosi orang lain
- Bertindak balas dengan sewajarnya kepada seseorang yang dalam kesusahan
- Amalkan kebaikan
- Mewujudkan persahabatan yang lebih kukuh
Menyesuaikan diri dengan Perubahan
Kanak-kanak menghadapi banyak perubahan sepanjang hidup mereka, terutamanya apabila mereka membesar dan mengalami perubahan kelas, guru, sekolah, dan mungkin juga rumah lebih daripada sekali apabila mereka dewasa. Ini boleh menjadi perkara yang sukar untuk mereka hadapi, dan membawa kepada kekeliruan dan kekecewaan kerana tiada perasaan stabil. Membantu kanak-kanak berlatih menyesuaikan diri dengan perubahan boleh memberi manfaat kepada mereka dengan:
- Membenarkan mereka menerima perbezaan sebagai peluang baharu dan menarik
- Menggalakkan mereka meneroka perkara baharu dengan rasa ingin tahu yang terbuka
- Mengurangkan jumlah kesedihan atau kekecewaan yang mereka alami apabila mereka menghadapi perubahan
- Membantu kanak-kanak mengembangkan strategi mengatasi mereka sendiri
Cara Mengajar Kemahiran Sosial Kanak-kanak
Terdapat banyak cara berbeza untuk mengajar anak-anak anda tentang kemahiran sosial dan membantu mereka berkembang menjadi manusia yang serba lengkap yang bersedia untuk berkawan dan menghadapi dunia. Tiada cara yang betul atau salah untuk mengajar anak anda kemahiran sosial, tetapi terdapat beberapa cara yang boleh membantu anda dalam perkembangan mereka.
Cakap
Jika terdapat kemahiran sosial tertentu yang anda ingin ajar anak anda, seperti menghormati orang lain, maka tempat yang baik untuk bermula adalah dengan bercakap dengan anak anda. Terangkan kepada mereka apa itu rasa hormat, dan mengapa penting bagi mereka untuk menunjukkannya kepada orang lain. Semasa perbualan anda, anda boleh memberikan contoh cara untuk menunjukkan rasa hormat dan bergilir-gilir memodelkan tingkah laku antara satu sama lain dengan membenarkan setiap orang bercakap dan mencatat perasaan anda.
Bekerja Melalui Latihan
Terdapat banyak aktiviti kemahiran sosial yang mudah dan menjimatkan kos untuk kanak-kanak. Mempraktikkan latihan ini akan membantu anak-anak anda mengembangkan pelbagai jenis kemahiran, seperti berkongsi, memperkenalkan diri mereka kepada orang lain dan bekerja dengan orang lain. Beberapa latihan mudah termasuk:
- Bermain Jenga dan mengamalkan tindak balas yang sesuai sama ada menang atau kalah
- Menggunakan lampu merah, lampu hijau sebagai cara mengusahakan kemahiran mendengar
- Bermain kentang panas dan bercakap tentang perkongsian
Jadualkan Tarikh Main
Cara yang menyeronokkan untuk anak anda berlatih membina kemahiran sosial mungkin dengan menyelam terus ke dalam tarikh bermain dengan kanak-kanak lain seusia mereka. Ini akan memberi anak anda pengalaman langsung memperkenalkan diri mereka kepada orang baharu, bersetuju tentang permainan/aktiviti yang perlu dilakukan, dan pengalaman berada di sekeliling rakan sebaya dan orang dewasa lain yang bukan ibu bapa mereka. Perhatikan tarikh bermain, dan gunakan sebarang konflik yang timbul sebagai peluang pembelajaran untuk anak anda mengamalkan empati dan penyelesaian masalah.
Libatkan dalam Aktiviti Dikongsi
Jika anda rasa tidak menjadualkan tarikh bermain adalah sesuai untuk keluarga anda, itu tidak mengapa. Anda boleh berlatih beberapa aktiviti kemahiran sosial bersama anak anda di rumah dengan mengadakan 'playdate' anda sendiri dengan anak anda. Melibatkan diri dalam aktiviti yang dikongsi, seperti bermain permainan papan bersama-sama atau melukis ialah cara terbaik untuk mempraktikkan perhatian bersama. Apa sahaja aktiviti yang anda lakukan bersama anak anda boleh mengajar mereka cara menghormati minat orang lain, mempertajam kemahiran perhatian mereka dan berkumpul bersama orang lain untuk membuat keputusan berkumpulan.
Membantu Kanak-kanak Membangunkan Kemahiran Sosial
Membangunkan kemahiran sosial untuk kanak-kanak ialah proses yang panjang dan berterusan yang akan terus mereka alami dan berkembang sejak dewasa. Kemahiran sosial adalah perkara penting yang perlu diketahui oleh kanak-kanak untuk membantu mereka berkomunikasi dengan orang lain, membina persahabatan dan melayan orang dengan hormat. Ibu bapa mungkin mendapati beberapa kemahiran sosial lebih penting daripada yang lain, dan adalah perkara biasa untuk mempunyai matlamat yang berbeza untuk anak anda bergantung pada situasi unik keluarga anda sendiri. Apa sahaja aktiviti kemahiran sosial yang anda amalkan bersama anak-anak anda akan membantu pertumbuhan dan perkembangan peribadi mereka, serta mengukuhkan hubungan mereka dengan dunia di sekeliling mereka.
